Można się rolować, tylko po co?

Filmiki promujące rolowanie pleców są obecnie bardzo popularne. Na Instagramie, na TikToku, na YouTubie — rolowanie jest wszędzie. Czy aby na pewno jest to dobra praktyka? I czy faktycznie pozwala na szybkie pozbycie się bólu?

Skąd się wzięła popularność rolowania?

Filmiki, które promują rolowanie jako sposób na bolące plecy to wizualizacja większości naszych pragnień. Wynika z tego, że jako ludzie poszukujemy łatwych i szybkich rozwiązań. Najlepiej takich, które dadzą natychmiastowe rezultaty.

Doprowadzamy się do zaniedbań przez złe nawyki, a jeśli już dosięgniemy swojej granicy, chcemy powrócić do zdrowia niemal natychmiast. Dlatego takie porady, jak rolowanie na ból, zyskują ogromne zasięgi pomimo braku dowodów naukowych.

Czy rolowanie leczy ból?

Wielu osobom z bólem pleców odradzam stosowanie rolerów. Ból wcale nie jest oznaką tego, że jesteśmy uszkodzeni. Najczęściej oznacza tylko tyle, że nasze ciało jest przemęczone, a umysł przeciążony bodźcami.

Dużo na ten temat przeczytasz w książce Why do I hurt, której autorem jest fizjoterapeuta oraz badacz neurologii klinicznej Adriaan Louw.

W takiej sytuacji rolowanie może przynieść chwilową ulgę. Jednak warto pamiętać, że akcesoria takie jak roler, czy mata do akupresury działają na zasadzie oszukiwania układu nerwowego. Są odpowiedzią na objawy, a nie na przyczynę.

Co dzieje się z uciskanym bólem?

Jeżeli coś Cię boli i zaczynasz uciskać to miejsce, to rdzeń kręgowy nie może przetwarzać ani bólu, ani ucisku. Dominuje silniejszy bodziec, którym jest ucisk. Z tego powodu ból na pewien czas mija.

Podobne jest działanie masażu, prądów TENS, czy różnych technik alternatywnych.

W takim przypadku rdzeń kręgowy jest jak bramka o ograniczonej przepustowości. Nazywamy ją „bramką kontrolną bólu”. Z tego samego powodu, gdy się uderzymy, intuicyjnie chwytamy się za bolące miejsce. Warto pamiętać, że cały mechanizm bólu jest znacznie bardziej skomplikowany.

Czy roler pomaga w regeneracji?

Rolery są często stosowane po wysiłku fizycznym. Jednak niedawny artykuł przeglądowy z metaanalizą (łączącą wyniki 21 badań naukowych) pokazał, że wpływ rolowania na wydajność i regenerację jest bardzo niewielki. Rolowanie może być stosowane jako ewentualna rozgrzewka, jednak roler nie jest narzędziem do odzyskiwania sprawności

Według najnowszych badań rolowanie może nieznacznie wpłynąć na elastyczność. Jednak ten efekt utrzymuje się zaledwie przez 20 minut. Jak łatwo zauważyć, nie jest to rozwiązanie przynoszące długofalowe skutki.

Rolowanie głównie jako rozgrzewka

Rolowanie można śmiało potraktować jako element rozgrzewki. Chociaż jego skuteczność nie jest większa od klasycznego, dynamicznego rozciągania. Nie należy jednak stosować go po intensywnej aktywności fizycznej. Wtedy mamy do czynienia z mikrourazami mięśniopowięzi (mylnie nazywane zakwasami) i dodatkowe wałkowanie tych rejonów, będzie skutkowało większym dyskomfortem.

Ból pleców u wielu osób jest związany z tzw. stresem posturalnym. Rolowanie bolącego miejsca może dać chwilową ulgę, ale jest to wyłącznie objawowa terapia, która nie ma nic wspólnego z docieraniem do przyczyn. Co więcej, niektóre osoby mogą zareagować na rolowanie jeszcze większym bólem. Będzie to odpowiedź przeciążonego układu nerwowego na ugniatanie.

Czy roler może zaszkodzić?

Jakiś czas temu do mojego gabinetu przyszedł pacjent, który przeszedł lekki epizod rwy kulszowej (więcej o niej dowiesz się z tego miniKursu live). W przeszłości grał w piłkę nożną na wysokim poziomie, więc był przyzwyczajony do ugniatania, wałkowania i innych tego typu metod.

W efekcie, zamiast wyeliminować problem, doprowadził do jego powiększenia. Z powodu częstego ugniatania bolesnych mięśni wzrosła tkliwość tkanek, a ból, zamiast ustąpić po kilku dniach, utrzymywał się już od 4 miesięcy.

Jak zaopiekować się bólem?

Pamiętaj, że często lepiej jest odpowiednio zaopiekować się swoim ciałem, niż dodatkowo je stresować i podejmować walkę, która może mu zaszkodzić. Zadbaj o dobre nawyki, prawidłową dietę i odpowiednią ilość snu. Każdy proces regeneracyjny wymaga czasu i odpowiedniego podejścia. Wierzę, że dasz sobie radę.

Zapraszam do dyskusji na temat tego wpisu pod tym postem w zamkniętej grupie na Facebook'u.

Fizjoterapeuta
Daniel Kawka